Dünyada ve Türkiye’de teknolojinin hızlı ve katlanarak büyümesi her geçen gün girişimci kadın sayısının artmasında etkili oluyor.
Eskiden, kadının hayatında farklı kimliklerinin baskın olması ve girişimci kimliğini diğer kimliklerle sürdürebilmesi zorken, şimdilerde ayağımıza kadar gelen ürün ve hizmetler, iş yapmayı kolaylaştıran teknolojiler ve uçsuz bucaksız kolay ulaşılabilir bilgi, kadınları girişimcilik konusunda bambaşka yere taşıyor.
Bununla birlikte çoğu kez erkeği referans alan girişimcilik ekosisteminin içinde var olmaya çalışan kadınlar, erkeklerden farklı sıkıntılar yaşıyor.
Girişimcilik konusunda çevresinden destek görmemiş, gözlem yapamamış, nelerin ihtiyaç olduğunun farkında bile olmayan kadınlar, erkek egemen bir sistemde var olma çabası gösteriyor. Bu çaba çoğu zaman yetersiz kalınca, kadın girişimleri ilk aşamalarda sona ermeye mahkûm oluyor.
Bu sebeple, kadınların girişimcilik konusunda her anlamda, özellikle de girişimlerinin başlarında, bilgilendirilmesi ve desteklenmesi çok önemli.
Kadın olarak girişimci olmadan önce bilmeniz gerekenler neler?
1- Ne İstediğini İyi Bilmek.
Öncelikle her işin başında olması gerektiği gibi kendini tanımak ve farkındalıkla ne iş yapmak istediğinden emin olmak önemli.
Kadınlar, kendi parasını kazanma fikrinin cazibesine kapılıp, gerçek isteklerini, yeteneklerini ve karakterlerini pek de göz önünde bulundurmadan, herhangi bir konuda iş yapmak istiyorlar.
Özellikle, başkalarının başarılı olduğu, popüler ve kolay gibi görünen yoldan para kazanma isteği en büyük hatalardan.
Psikolojideki ‘ördek sendromu’ olarak bilinen bu yaygın hata girişimciliğe başlamak isteyen çoğu kadında var.
Suda yüzen ördekleri izlerken ne kadar rahat ve sakin hareket ettiklerini görmüşsünüzdür. Halbuki görünenin dışında, ördeğin suyun altında ayaklarını hızla çarparak yorulduğu müthiş bir mücadelesi var. Ördek sendromu da hayatın dışarıdan mükemmel göründüğü ama aslında öyle olmadığı durumlarda kullanılan bir ifade.
Kolaylık, ancak bizimle uyumlu süreçleri bulduğumuzda ve uyguladığımızda mümkün. Belki de popüler bir iş yaparsınız, kazanırsınız da ama dönüp geriye baktığınızda ne hissedeceksiniz biliyor musunuz? Koca bir tükenmişlik.
Bu sebeple, öz farkındalıkla, ‘Nasıl bir hayat, onun içinde nasıl bir iş ve müşterilerim olsun?’ sorularının cevabını netleştirmeden yola çıkmayın derim.
2- Sermayenin Önemi
Her iş yatırım ister. Hem başlangıç hem büyüme aşamalarında.
Para kazanmak için para koyması gerektiğinin farkında bile olmayan, özellikle danışmanlık, terapi, koçluk gibi hizmet sektöründeki alanlarda iş kurmak isteyen kadın sayısı hiç de az değil.
İyi bir iş fikriniz olabilir, çalışkan ve işinizde çok da iyi olabilirsiniz ama her işin hem görünen hem de görünmeyen masrafları vardır. En önemli ama en göz ardı edilen masrafınız kendi geçiminizi sağlayacak, barınma, sağlık, yeme içme gibi ana ihtiyaçlarınızdır.
İlk zamanlarda geçiminizi sağlayacak maddi destek yoksa (eşiniz, aileniz, birikiminiz vs.) her geçen gün kaygılı olursunuz.
Hiçbir iş ilk günden kâr etmez. O zaman işiniz kâra geçene kadar geçiminizi sağlayacak maddi desteği baştan oluşturmuş olmanız önemli.
Elbette sunulan teşvikler, krediler, yatırımlar da etkili kullanılınca size büyük destek sağlayacaktır.
3- Psikolojinizi Sağlam Tutabilmek
Girişimcilik hiçbir zaman düz bir çizgi değil. Tam tersine, inişli çıkışlı, beklenmediklerin bolca yaşandığı bir hayattır. Peki siz bu bilinmezlikleri yönetme konusunda ne kadar iyisiniz?
Girişiminizi kurmadan önce psikolojik olarak çok zorlu bir dönemden geçmediğinizden emin olun.
Çünkü üzerine yeni bir iş kurmanın getireceği stres ve bilinmezlik kaygısı eklenince yönetmek sandığınızdan da zor olacaktır.
Sadece işin kuruluş aşamasında değil, tüm girişimcilik hayatınızda psikolojinizi iyi yönetmeyi bilmelisiniz. Bunun için size en iyi gelen yöntemleri muhakkak tespit etmeli ve en hızlı şekilde kendinizi toparlamada ustalaşmalısınız.
Özellikle de ülkemizde, kadınlar işler yolunda gitmediğinde, profesyonel destek almak yerine, önce sosyal çevrelerinden destek bekliyorlar. Bu ise muhtemel çözümleri yavaşlatıyor. Kadınların gerektiğinde her türlü desteği almaya açık olması ve bunu gelişmiş ülkelerde olduğu gibi normal kabul etmesi en büyük farkındalık olacaktır.
4-Sektörü Çok İyi Araştırıp Sağlam Bir İş Planı Yapmak.
Birçok kadın giyinmeyi sevdiği için butik, kahveyi sevdiği için kafe açıyor.
Hevesle başlanan işlerin çoğu kez hüsranla bitmesinin temel sebebi, sektöre özel detaylı çalışmanın yapılmaması.
Her işin bilinenleri olduğu kadar bilinmeyenleri de var. Bu sebeple, sektörde deneyimli kişilere sormak, araştırmaları, son trendleri ve müşteri beklentilerini incelemek, farklılaşmak ve ihtiyaca cevap vermek açısından çok büyük bir rekabet avantajı oluşturur.
Mümkünse profesyonel destek alarak fizibilite çalışması yapmak sonradan hayal kırıklığını önleyeceği gibi inovatif çalışmalar için de etkili bir yol olacaktır.
5- Zaman Kullanımı Konusunda Ustalaşmak
Ticarette zaman paradan daha önemlidir. Zamanınızı kullanarak para kazanabilirsiniz ama paranızı kullanarak asla zamanınızı artıramazsınız. 24 saat 24 saattir. Bu sebeple ticarette kazandıran para değil zaman kullanımıdır.
Kadınlar, erkeklerden farklı olarak kendi işlerini yaparken diğer kimliklerinden vazgeçmek yerine onları dengeli bir şekilde götürmek isterler. Bunun için de her kimliğe eşit vakit ayırmak için çabalarlar.
Burada göz önünde bulundurulması mühim bir konu var. Özellikle, girişimin erken aşamaları, tıpkı yeni doğmuş bir bebeğe ayrılması gereken vakit gibidir. Sürekli ve özenli olmayı gerektirir. Ilk hedef işin hayatta kalmasını sağlamaktır.
Daha sonraları ise, eşit zamanlama yapmaktan ziyade, hangi kimlik önemli ise ona ağırlık vermek esastır.
Zaman konusunda kadınlar için dış destek çok önemli. Ama en çok göz ardı edilen konu. Ev işlerine, çocuk bakımına olduğu kadar, iyi bir asistana ve teknik konulara hâkim profesyonellere güvenmek girişimci kadının zamanını tahmininden çok daha fazla koruyacaktır.
Kalan her zaman işinizin büyümesine ve kendinizi geliştirmeye gideceği için her durumda iyi bir ekip kurmak avantajınız olur.
Hiçbir başarı tek başına gelmez.
6- Satış ve Pazarlama Bilmek Olmazsa Olmaz
En fazla ihmal edilen, hatta olmasının gerekliliği bile bilinmeyen 2 konu ‘satış ve pazarlama’.
İyi bir fikir, yeterince para önemli. Fakat bunları ticari olarak yaşatmak ancak satış ve pazarlama ile mümkün. Ama maalesef kadınlar bu konulara çok uzak duruyor.
Kadınların satış ve pazarlama konusuna mesafeli olmalarının altında öncelikle ‘para’ ile ilgili negatif inançları var.
- Para ile saadet olmaz
- Kirli para
- Çok laf yalansız, çok para haramsız olmaz
- Çok para insanı yoldan çıkarır
Cümleleri tanıdık geldi mi?
Ailede, filmlerde, okulda hatta romanlarda sıkça tekrarlanan cümleler bunlar.
Sık tekrarlanan cümleler beyin tarafından gerçek kabul edilir. Ve insanda köklü inançlar oluşmaya başlar. Bu negatif inançlara sahip bireyler, farkındalıkla üzerine çalışmadıkları sürece ilerleme sağlayamazlar.
Şimdi şöyle düşünün, para ile ilgili negatif inançlarınız var ama girişimci olup çok para kazanmak istiyorsunuz.
Bu ne kadar mümkün?
Mümkün değil. Tıpkı usta bir şef olmayı çok istemek ama yemek yemeyi sevmemek gibi.
Para ile ilgili negatif inanca sahip kadınlar, satış yapmak, işlerinin değerini belirlemek ve ücret talep etmek konusunda sıkıntı yaşıyorlar. En son çare olarak ‘Satışı başkası yapsın ben işime bakayım’ anlayışına sığınıyorlar. Ama maalesef bu bir çözüm değil.
Satışı bilen ve yapan ne kadar iyi bir ekibiniz olursa olsun, işin başındaki kişi sizseniz rahatlıkla para konuşup satış yapabilmelisiniz. Çünkü ticarette fırsatlar belirli saatlerde gelmez, her an çıkabilir.
Pazarlama konusu ise kadınların zihninde genelde insanlara zorla satmak olarak algılanıyor.
Kapı kapı gezen pazarlamacılar gibi olmak, birine muhtaçmış gibi görünmek, kendini övüp anlatıyor olmak çok zor gelen konular. Ama şu çok iyi anlaşılmalı ki tüm bunlar pazarlamanın gerçeklerinden uzak, sadece iş bilmezlerin sergilediği tutumlar.
Yeni dünya düzeninde pazarlama, gerçekten ihtiyacı olan ve müşterinin size isteyerek gelmesi üzerine kurulu, ticareti mümkün kılan, doğal bir kavram.
Güzel haber şu ki, hem pazarlama hem satış bir yetenektir. Ve yetenekler gerekli bilgi ve pratikle çok kolay hayata geçirilebilir.
Dünyada doğru, dürüst, ahlaklı şekilde ticaret yapan, hem insanların ihtiyacını karşılayıp hem de çok iyi para kazanan milyonlarca insan var.
Onlar yapabiliyorsa siz de yapabilirsiniz. Önemli olan girişimciliğin gerçeklerini bilmek, gerekli zihin yapısını sağlamak, kendi üzerinize oturan bir strateji belirlemek ve ticari yeteneklerinizi geliştirmek.
Dünyada her geçen gün kadın girişimcilerin sayısı artıyor bununla birlikte uzun soluklu ticari hayatta kalan kadın girişimi sayısı o kadar da fazla değil.
Umudum, girişimini sürdürebilir kılabilen, gerçek ticaret erbabı kadın girişimcilerin artması. Çünkü onların görünür başarısı diğer girişimci olmak isteyen kadınlara umut olacaktır.
